De natuur is onberekenbaar en ongrijpbaar. Ze is ook te machtig voor de mens om ertegen op te treden. Bovendien is de toekomst onzeker en onbekend. Personen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH) moeten een traject gaan. Wij hopen dat het een optimaal traject is, dat geen herstel- en integratiekansen onbenut laat. Want het doel is voor iedereen de (re)integratie in zichzelf en tussen de anderen. Dat (hopelijk optimaal) individueel traject vormt de leidraad van het boek 'Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) in Vlaanderen vandaag'. Het brengt een stand van zaken over het voorkomen van hersenletsel en over de zorg en hulpverlening zoals die momenteel in Vlaanderen is uitgebouwd. Ook het gebrek aan zorg of hulpverlening en de gevolgen daarvan voor de slachtoffers en hun omgeving komen aan bod. Het traject eindigt voor de ene getroffene in de dood, vrij onmiddellijk na het trauma of ongeval of na een lange lijdensweg. Ook bij hen en bij hun familie blijven we stilstaan. Bij andere personen met NAH hebben we te maken met een proces van integratie. Een proces van integratie kan leiden tot de volledige onafhankelijkheid. Maar van afhankelijkheid tot onafhankelijkheid ligt een breed continuüm. Waar de persoon met NAH uiteindelijk belandt, blijft gedurende het hele proces een raadsel. Als het proces tot onafhankelijkheid voert, kan dat met herstel van alle mogelijkheden of met minder maar voldoende functies, waarvoor dan hulpmiddelen en compensaties moeten worden ingeroepen. Het kan ook voeren tot blijvende zorgafhankelijkheid. Het doel blijft een zo groot mogelijk herstel, een zo groot mogelijke integratie via een zo hoog mogelijke graad van onafhankelijkheid en een zo groot mogelijk zelfwaardegevoel. Het integratieproces is voor iedereen anders. De aard en de ernst van het letsel, de leeftijd, het geslacht, de premorbide toestand en vele andere factoren zullen het mee bepalen. De eigen motivatie, de soort omgeving en het sociaal netwerk, de soort en de kwaliteit van de zorg en opvang zijn nog andere belangrijke aspecten. Het moet de zorg zijn van de hele maatschappij om ieders traject zo kwalitatief mogelijk te laten verlopen, gedoseerd met inzet van naastbestaanden, vrijwilligers en professionelen.Auteur: Herman Van HoveUit Inleiding van het boek 'Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) in Vlaanderen vandaag'