Wegwijs na NAH
De eerste periode na het trauma
Ben jezelf of is je naaste getroffen door een hersenletsel? Je leven verandert plots en totaal.
Je krijgt te maken met veel onzekerheid. Niemand kan uitspraken doen of je familielid zal overleven en wat de letsels zullen zijn. Je krijgt veel informatie die je op dat moment slecht opneemt omdat er zoveel op je afkomt.
Hoe het verder moet na ontslag uit het ziekenhuis is dikwijls een zoektocht. Om de personen met niet-aangeboren hersenletsel en hun naasten in hun zoektocht bij te staan, werd onder meer deze website gecreëerd.
Hieronder bieden wij een overzicht van de verschillende fases die je na het oplopen van een hersenletsel doorloopt. Niet alles verloopt steeds netjes in die volgorde, maar om de verschillende fases zo goed mogelijk te beschrijven hebben we deze opdeling gemaakt.
Het medische en paramedische luik
De ziekenhuisopname
Na een trauma met hersenletsel of bij een hersenaandoening wordt de patiënt opgenomen in een ziekenhuis. Er is bewustzijnsverlies of coma. Aanvankelijk gaat alle aandacht gaat naar overleven en genezen. Mensen die het meegemaakt hebben beschrijven het onwezenlijke van die periode. Er overheerst een gevoel van ongeloof en verbijstering. Men kan nauwelijks bevatten dat men zelf betrokken is geraakt bij zo’n verschrikkelijke gebeurtenis.
Alles heeft zo plotseling plaatsgevonden dat men nauwelijks de tijd heeft om de gebeurtenis in zich op te nemen. Er is hoop en wanhoop. Er wordt informatie gegeven die nauwelijks doordringt. De ganse situatie laat zéér diepe indrukken na die soms maanden later nog meespelen in de verwerking.
En toch wordt er gevraagd om belangrijke zakelijke beslissingen te nemen, bijvoorbeeld in verband met belangrijke persoonlijke en juridische kwesties. Neem contact op met de sociale dienst van het ziekenhuis, zij kunnen je helpen bij deze beslissingen.
De revalidatieperiode
Na het ontslag uit het ziekenhuis, waar de eerste levensreddende zorgen werden toegediend volgt er, naargelang de restletsels, een revalidatieperiode.
Maar soms wordt ook niet over revalidatie gesproken. Vraag bij ontslag of er nog verder behandelingen of hulpmiddelen nodig zijn. Kijk, indien van toepassing, of de papieren voor de verzekering in orde zijn.
Na enkele weken of maanden merk je soms problemen zoals grote vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen, evenwichtsmoeilijkheden, spraakstoornissen, en andere. Neem zeker terug contact op met je behandelend arts.
Bij eerder lichte letsels kan de behandeling bij een huisarts verder gezet worden. Hij verwijst je, indien nodig, door naar een kinesist, een logopedist, een neuropsycholoog. Deze laatste kan een verband leggen tussen je gedragingen en het hersenletsel en passende adviezen/ behandelingen geven. Voor emotionele ondersteuning kun je terecht bij je huisarts, een psycholoog, de sociale dienst van je ziekenfonds, Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW).
Bij iets zwaardere letsels wordt de patiënt verder ambulant behandeld in het Algemeen Ziekenhuis waar hij opgenomen werd. Of hij kan beroep doen op een Centrum voor ambulante revalidatie. In de meeste van deze centra wordt naast kinesitherapie en logopedie ook aandacht besteed aan cognitieve training (o.a. geheugentraining). Psycho-educatie leert je de samenhang tussen hersenschade, zichtbare en onzichtbare gevolgen. Een lijst van deze revalidatiecentra vind je op www.revalidatie.be.
Bij zeer ernstige letsels komen patiënten terecht in residentiële revalidatiecentra gespecialiseerd in NAH. Of ze worden vanuit een Algemeen Ziekenhuis rechtstreeks doorverwezen naar VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) of naar een WZC (Woonzorgcentrum).
De revalidatie is een periode waarin er intensief getraind wordt om de verloren mogelijkheden zoveel mogelijk te herwinnen. De patiënt leert terug stappen, praten. Activiteiten van het dagelijks leven worden getraind. Na verloop van tijd zal evenwel duidelijk worden of er blijvende beperkingen zullen zijn. Bij het oplopen van een hersenletsel is de kans groot dat er in meer of mindere mate restletsels zijn.
Aanvankelijk blijft men hopen dat alles weer goed komt. Steeds meer gaat men beseffen dat leven zoals voorheen niet meer mogelijk is. Het eigen lichaam is een ander lichaam geworden. ‘Ik herken mezelf niet meer’ is een veelgehoorde klacht.
Niet alleen de persoon met hersenletsel maar ook de partner en de naaste omgeving worden getroffen. Naast de emotionele impact komt ook de last om alles georganiseerd te krijgen bij hen terecht.
De vraag van hoe het verder moet komt aan de orde. Waar je terecht kunt voor hulp en ondersteuning vind je op de volgende pagina: ‘Leven met NAH’
Het administratieve en juridische luik
Een ongeval brengt niet alleen lichamelijke letsels met zich mee. Ook morele en psychische letsels, juridische en administratieve problemen kunnen het geheel nog complexer maken.
Op het moment dat je zelf of je naaste een hersenletsel oploopt ben je niet in eerste instantie bezig met de administratieve en juridische kant van de zaak. Toch is het belangrijk voor de hele verdere periode, eventueel zelfs voor het hele verdere leven, om in een zeer vroeg stadium een correcte aangifte te doen aan de verzekering.
De kosten voor revalidatie en re-integratie omvatten meestal ziekenhuiskosten, medische- en verpleegkundige kosten, kosten voor paramedische behandelingen, vervoerskosten, kosten van prothesen, hulpmiddelen en toestellen. Later komen de kosten voor herscholing en tewerkstelling, de uitkeringen voor loonverlies. En, indien nodig, de kosten van hulp en ondersteuning voor alle handelingen van het dagelijks leven.
Administratieve luik
De overheidsdiensten die tussenkomen bij ziekte, invaliditeit en handicap zijn RIZIV, FOD Sociaal zekerheid, VAPH:
- Het RIZIV betaalt geneeskundige verzorging en ziekte-uitkering.
- De FOD Sociale zekerheid verleent uitkeringen en rechten aan personen met een handicap: inkomensvervangende en integratietegemoetkoming, en hulp aan bejaarden.
- Het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) biedt ondersteuning aan personen met een handicap. Ook mensen met een vermoeden van handicap kunnen beroep doen op bepaalde diensten.
Meer over deze diensten en over de tussenkomsten van de verschillende overheidsdiensten kan je vinden op deze pagina van onze website: Tegemoetkomingen en tussenkomsten van overheidsdiensten
Juridische luik
Als je slachtoffer bent van een ongeval (verkeers-, sport-, arbeidsongeval, een ander ongeval of als slachtoffer van geweld) dan krijg je te maken met subrogatie en cumulverbod. In Vlaanderen bestaat er een subrogatie regeling / cumulverbod. Dit houdt in dat de overheid eist dat het slachtoffer van een ongeval in de eerste plaats beroep doet op de verzekering om zijn kosten te betalen. Pas als de verzekering niet betaalt kan er beroep gedaan worden op de overheid.
De aangifte aan de verzekering is uitermate belangrijk. Laat je bijstaan door personen en diensten die goed op de hoogte zijn, zoals:
- Je verzekeringsagent (heb je rechtsbijstand?)
- De sociale dienst van het ziekenhuis
- De sociale dienst van je ziekenfonds
- De sociale dienst van je gemeente
Meer info hierover kan je vinden in de rubriek ‘Subrogatie‘ van deze website.
Heb je een vraag hierover?
Heb je een vraag of opmerking hierover, aarzel dan niet ons te contacteren of te mailen naar info@hersenletselliga.be.